Dlaczego noworodki po urodzeniu otrzymują witaminę K - wyjaśnia pediatra

Jaką rolę pełni witamina K w organizmie

Witamina K odgrywa kluczową rolę w procesie wytwarzania czynników krzepnięcia, które jak sama nazwa wskazuje, biorą udział w procesie krzepnięcia krwi. Niedobór witaminy K może spowodować u noworodków tzw. chorobę krwotoczną noworodków

Co to jest choroba krwotoczna noworodków

Choroba krwotoczna noworodków to nabyta osoczowa skaza krwotoczna wywołana niedoborem witaminy K objawiająca się krwawieniami. Krwawienie w tej chorobie jest wynikiem niedoboru czynników krzepnięcia, których wytwarzanie w organizmie zależne jest od witaminy K. Jej brak prowadzi do niedoborów czynników krzepnięcie i rozwoju choroby krwotocznej noworodków.

Postacie kliniczne choroby krwotocznej noworodków

Choroba krwotoczna może występować w postaci wczesnej, klasycznej i późnej

1. Postać wczesna choroby krwotocznej noworodków

O postaci wczesnej mówimy gdy krwawienia pojawiają się już w pierwszej dobie życia noworodka. Typowymi objawami choroby są krwawienie z przewodu pokarmowego w postaci krwawych wymiotów i/lub czarnych, smolistych stolców, krwiaków podookostnowych, krwawień z płuc. Innym objawem jest krwawienie z kikuta pępowinowego.

Przyczyny postaci wczesnej choroby krwotocznej

- leki zażywane przez matkę w ciąży, w tym niektóre leki przeciwpadaczkowe, antybiotyki

Leczenie

Witamina K podana po urodzeniu

2. Postać klasyczna choroby krwotocznej noworodków

Typowo w klasycznej postaci objawy występują pomiędzy 2. a 7. dobą życia. Objawami postaci klasycznej są krwawienia z kikuta pępowinowego, przewodu pokarmowego, nosa, miejsc wkłuć. Bardzo rzadko krwawienie do ośrodkowego układu nerwowego (krwawienia do mózgu).

Smolisty stolec

Smolisty stolec spowodowany domieszką dużej ilości zhemolizowanej krwi u dziecka z zaburzeniami krzepnięcia spowodowanymi niedoborem witaminy K.

Przyczyny postaci klasycznej choroby krwotocznej noworodków

Przyczyną postaci klasycznej jest karmienie piersią. Pokarm kobiecy zawiera wyłącznie ok. 2,5 μg/1000ml witaminy K, podczas gdy mieszanki modyfikowane ok. 50 μg/1000ml witaminy K. Pokarm to jedyne źródło witaminy K w pierwszych dniach życia noworodków. W kolejnych dobach życia głównym źródłem witaminy K u niemowlęcia staje się flora bakteryjna przewodu pokarmowego, która wytwarza witaminę K. Niestety u dzieci karmionych pokarmem ludzkim istnieje przewaga bifidobakterii, które nie produkują witaminy K (6 d.ż –1000:1). Natomiast u dzieci karmionych mieszankami modyfikowanymi istnieje przewaga bakterii -enterobakterie, które produkują witaminę K (6d.ż. 10:1). Stąd u dzieci karmionych piersią witamina K podana po urodzeniu w szpitalu stanowi główne źródło witaminy K.

Leczenie

Witamina K

3. Postać późna choroby krwotocznej noworodków

Groźna postać, ze względu na ciężki przebieg kliniczny, może wystąpić między 2. a 26. tygodniem życia, najczęściej (50-80%) między 2. a 8. tygodniem życia.W tej postaci krwawienia głównie lokalizują się wewnątrzczaszkowo i są to krwawienia domózgowe. Rzadziej dotyczą pępka, przewodu pokarmowego, miejsc wkłuć, układu moczowego. W tej postaci odnotowuje się wysoką śmiertelność wynoszącą 15-20 procent.

Grupy ryzyka późnej choroby krwotocznej noworodków

cholestaza u dziecka
karmienie piersią
sprzeciw rodziców i brak podaży witaminy K w szpitalu
przedłużająca się żółtaczka

Aktualne wytyczne stosowania witaminy K po urodzeniu dziecka

Zgodnie z aktualnymi zaleceniami wszystkie noworodki w ciągu pierwszych 5 godzin życia powinny otrzymać witaminę K. Noworodkom urodzonym o czasie rekomendowane jest podanie 1 mg domięśniowo. Witaminę K należy podać doustnie, w dawce 2 mg, jedynie w sytuacjach gdy:

przeciwwskazana jest podaż domięśniowa np. hemofilia
gdy rodzice nie wyrażają zgody na domięśniowe podanie preparatu. W takich przypadkach należy powtórzyć doustne podanie witaminy K dziecku miedzy 4. a 6. dobą życia i miedzy 4 a 6 tygodniem życia.

Udowodniono większą skuteczność domięśniowej podaży witaminy K.

Źródło

Teresa Jackowska , Jarosław Peregud-Pogorzelski: Profilaktyka krwawienia z niedoboru witaminy K. Zalecenia Konsultanta Krajowego w dziedzinie Pediatrii i Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego. Pediatria Polsk 91, 602-605, 2016

Potrzebujesz wizyty domowej, porady laktacyjnej lub teleporady - zapraszam do zapoznania się z moją ofertą i kontaktu

Więcej interesujących porad i informacji o zdrowiu znajdziesz na stronie Spis treści bloga

Kontakt

Lekarz pediatra neonatolog

Wizyty domowe Lublin i okolice
Wizyty domowe w zależności od dyspozycji
godz: 9-18
tel: +48 505 129 655
e-mail: marzena.8921285@gmail.com

Teleporady ( cała Polska )
Poniedziałek - Niedziela
godz: 9-23
tel: +48 505 129 655

W razie braku odbioru telefonu proszę o sms z prośbą o wizytę domową lub teleporadę.

Specjalizacje