Ospa wietrzna - jakie zmiany w leczeniu miejscowym i nie tylko

Ospa choroba wieku dziecięcego i nie tylko

Ospa to wysoce zakaźna choroba. Przez wiele lat w leczeniu miejscowym stosowano fiolet gencjany lub pudry płynne. W ostatnim czasie zmieniono zasady leczenia miejscowego, ponieważ stosowane dotychczas zwiększały ryzyko poważnych nadkażeń bakteryjnych wykwitów ospowych. Dowiedz się z artykułu jak obecnie leczy się miejscowo wykwity ospowe, czy można się kąpać gdy ma się ospę, co stosować w razie świądu, czy jest szczepionka przeciwko ospie i czy może uchronić przed zachorowaniem osobę, która w niedalekiej przeszlości skontaktowała sie z chorym na ospę.

Spis treści

» Co to jest ospa wietrzna

» Jak często występuje ospa wietrzna

» Jak się objawia ospa wietrzna

» Co robić w razie wystąpienia objawów ospy wietrznej

» Jakie są sposoby leczenia ospy wietrznej

» Czy możliwe jest całkowite wyleczenie ospy wietrznej

» O szczepionce przeciwko ospie wietrznej

» Czy szczepienie przeciwko ospie wietrznej jest skuteczne

» Kiedy i jak szczepić

Co to jest ospa wietrzna

Jest to choroba zakaźna wywołana przez wirusa ospy wietrznej i półpaśca (Varicella-zoster virus – VZV). Źródłem zakażenia jest wyłącznie chory człowiek. Choroba jest bardzo zaraźliwa. Wirus przenosi się drogą kropelkową oraz może być przenoszony razem z ruchem powietrza nawet na odległość do kilkudziesięciu metrów. I z tego powodu nazwano chorobę ospą wietrzną. Zakaźna jest również treść pęcherzyków ospowych. Człowiek chory zakaża osoby z otoczenia 1–2 dni przed pojawieniem się wysypki natomiast przestaje być zakaźny gdy wszystkie pęcherzyki przyschną co trwa około tydzień. Okres wylęgania, czyli czas, jaki upływa od chwili wniknięcia wirusa do organizmu do wystąpienia pierwszych objawów choroby, waha się od 10 do 21 dni, średnio trwa około 14 dni.

Choroba występuje głównie u dzieci w wieku 2-6 lat i z reguły przebiega łagodnie. Do czynników ryzyka ciężkiego przebiegu ospy wietrznej należą: wiek: poniżej 12 miesięcy oraz powyżej 12 lat, okres noworodkowy oraz atopowe zapalenie skóry.Najczęstszym powikłaniem jest nadkażenie bakteryjne wykwitów ospowych, często prowadzące do powstawania blizn. Rzadsze, ale bardziej groźne powikłania, to zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego a nawet zapalenie mięśnia sercowego, opon mózgowo-rdzeniowych, mózgu, móżdżku.

Jak często występuje ospa wietrzna

Ospa wietrzna jest najczęstszą chorobą zakaźną wieku dziecięcego. Szacuje się, że na ospę chorowało nawet do 95% populacji. W Polsce każdego roku notuje się około 200 tys. zachorowań. Nadzieja w szczepieniach, które mogą ograniczyć liczbę zachorowań.

Jak się objawia ospa wietrzna

Choroba zazwyczaj zaczyna się podwyższoną temperaturą i złym samopoczuciem. Z reguły w 2. dobie choroby, pojawia się wysypka. W kilku rzutach kolejno powstają najpierw plamki, które następnie zmieniają się w grudki, aż w końcu wykwity przechodzą pęcherzyki, które przysychają w krosty. Wysypka występuje na całym ciele. Może występować również na błonach śluzowych, w jamie ustnej i na narządach płciowych. Cechuje ją nasilony świąd skóry. Drapanie może powodować nadkażanie wykwitów i powstawanie blizn.

Co robić w razie wystąpienia objawów ospy wietrznej

Z chwilą wystąpienia objawów należy się zgłosić do lekarza. Lekarz decyduje o leczeniu miejscowym i w razie potrzeby zastosuje leki przeciwwirusowe. Może też zdecydować o ewentualnej hospitalizacji pacjenta.

Jakie są sposoby leczenia ospy wietrznej

W ostrym okresie choroby zalecane jest leżenie w łóżku. W ospie o łagodnym przebiegu stosuje się zwykle tylko leczenie objawowe, mające na celu obniżenie gorączki i złagodzenie świądu. Dostępne są preparaty do stosowania miejscowego działające osuszająco i przeciwświądowo, jednak mogą one sprzyjać nadkażeniom bakteryjnym. Dlatego obecnie nie rekomenduje się używania preparatów miejscowych przeznaczonych do leczenia ospy wietrznej. Dopuszczalne jest stosowanie miejscowe Octeniseptu.

Nowością jest zalecanie kąpieli. Do niedawna kapiel w czasie ospy wietrznej była wręcz zakazana. Obecnie dziecko chore na ospę nie tylko powinno ale wręcz musi być kąpane. Kąpiele przynoszą ulgę i powinny być stosowane codziennie. Kąpiel powinna być krótka. Do wody można dodać niewielką ilość nadmanganianu potasu, który ma właściwości odkażające i przyspiesza wysychanie pęcherzyków. Można też użyć zwykłego mydła odkażającego. Po umyciu dziecka jedynie delikatnie osuszamy skórę. Wysypki absolutnie niczym nie smarujemy. Zmiany na skórze można też spryskiwać preparatem odkażającym, który nie zawiera alkoholu, np. Octeniseptem.

W postaciach choroby o cięższym przebiegu oraz u osób z obniżoną odpornością stosuje się acyklowir, który uniemożliwia podziały i namnażanie się wirusa i przez to skraca i łagodzi przebieg choroby. W wybranych przypadkach stosowana jest swoista immunoglobulina (czyli przeciwciała). Chorzy, u których wystąpią powikłania oraz osoby z zaburzeniami odporności, wymagają hospitalizacji i leczenia specjalistycznego.

Dzieciom chorym na ospę wietrzną nie wolno podawać preparatów zawierających kwas acetylosalicylowy (popularna aspiryna). Najbezpieczniejszym lekiem do stosowania w czasie ospy wietrznej jest paracetamol. Ostatecznie nie rozwiązano jeszcze dylematów związanych z zastosowaniem ibuprofenu ponieważ niesterydowe leki przeciwzapalne w tym ibuprofen może sprzyjać rozwojowi nadkażeń skórnych paciorkowcami grupy A.

Przeciwświądowo można podawać Fenistil.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie ospy wietrznej

U osób ze sprawnym układem odporności następuje samoistne wyleczenie, jednak wirus nie ulega eliminacji z organizmu, pozostając w stanie utajenia do koca życia. Możliwa jest zatem reaktywacja, zwykle w czasie obniżenia odporności w postaci półpaśca.

Następstwem przebycia ospy mogą być blizny w miejscu wykwitów ospowych, zwłaszcza jeśli doszło do nadkażenia bakteryjnego. W przypadku powikłań mogą wystąpić trwałe następstwa, głównie kardiologiczne i neurologiczne. Najpoważniejsze konsekwencje obserwuje się w zakażeniu wrodzonym, które może prowadzić do ciężkiego kalectwa. U osób z obniżoną odpornością przebieg choroby może być nawet śmiertelnyCo robić, aby uniknąć zachorowania?

O szczepionce przeciwko ospie wietrznej

Szczepionka przeciw ospie wietrznej zawiera żywy, osłabiony (atenuowany) szczep wirusa. Podajemy dwie dawki szczepionki. Przeciwwskazaniem do szczepienia są stany obniżenia odporności, chłoniaki i inne nowotwory z zajęciem szpiku czy układu chłonnego oraz ciąża. Nie ma niebezpieczeństwa przeniesienia wirusa szczepionkowego na osoby z niedoborami odporności. Można szczepić dzieci kobiet będących w ciąży. Szczepionka przeciw ospie wietrznej jest bezpieczna i dobrze tolerowana, rzadko wywołuje niepożądane odczyny poszczepienne. Rzadko po szczepieniu występuje poronna postać ospy wietrznej. Szczepienie zabezpiecza przed objawami i powikłaniami ospy wietrznej na całe życie.

Czy szczepienie przeciwko ospie wietrznej jest skuteczne

Tak, po szczepieniu zgodnie z zaleceniami:

Ponad 95% dzieci nie zachoruje na ospę wietrzną, a 98–100% na ospę o ciężkim lub umiarkowanym przebiegu,
Wielokrotnie zmniejsza się ryzyko półpaśca.
Rzadko się zdarza, aby dzieci chorowały mimo szczepienia. Jeśli już do tego dojdzie, choroba ma wówczas znacznie łagodniejszy przebieg.
Jeśli dziecko nie było szczepione lub nie chorowało na ospę a miało kontakt z osobą chorą na ospę, ryzyko ciężkiej choroby można zmniejszyć o 90%, podając mu szczepionkę w ciągu 72 godzin po bliskim kontakcie z chorym na ospę. Choć w takiej sytuacji nie ma pewności, że dziecko nie zachoruje, choroba będzie przebiegała łagodniej.

Kiedy i jak szczepić

Szczepionka przeciwko ospie wietrznej zarejestrowana jest do stosowania od ukończenia 9. miesiąca życia, jednak zaleca się , aby szczepienie rozpocząć od 12. miesiąca życia, a najlepiej przeprowadzić je między 12. a 18. miesiącem życia dziecka.Kompletne szczepienie obejmuje podanie 2 dawek w odstępie co najmniej 6 tygodni (optymalnie 3 mies.). Jeżeli dziecko otrzymało jedną dawkę szczepionki, powinno otrzymać drugą dawkę, nawet jeżeli minęło więcej niż 3 miesiące.

Zdrowym dzieciom szczepionkę przeciwko ospie wietrznej można podać podczas jednej wizyty razem ze szczepionką przeciwko odrze, różyczce i śwince.

Szczepionkę podaje się w postaci zastrzyku podskórnego. Skuteczność szczepionki jest bardzo wysoka ponieważ przekracza 95%.

Szczepienie wykonane do 3 dni od skontaktowania się z osobą chorą na ospę chroni przed zachorowaniem na ospę. Szczepionka podana do 3 dni od ekspozycji jest skuteczna w około 90%.

Dziękuję, że przeczytałaś/eś mój artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z wiedzą o zdrowiu, zapraszam do mojego bloga ponownie.

Potrzebujesz wizyty domowej, porady laktacyjnej lub teleporady - zapraszam do zapoznania się z moją ofertą i kontaktu.

Więcej interesujących porad i informacji o zdrowiu znajdziesz na stronie Spis treści bloga

Kontakt

Lekarz pediatra neonatolog

Wizyty domowe Lublin i okolice
Wizyty domowe w zależności od dyspozycji
godz: 9-18
tel: +48 505 129 655
e-mail: marzena.8921285@gmail.com

Teleporady ( cała Polska )
Poniedziałek - Niedziela
godz: 9-23
tel: +48 505 129 655

W razie braku odbioru telefonu proszę o sms z prośbą o wizytę domową lub teleporadę.

Specjalizacje