15 marca 2022

Pieluszkowe zapalenie skóry u niemowląt i małych dzieci

Pieluszkowe zapalenie skóry (PZS) jest spowodowane stanem zapalnym skóry, który jest zlokalizowany w miejscu przylegania pieluszki do skóry. PZS może mieć charakter ognisk rumieniowych, może jednak dojść do nadkażenia bakteryjnego lub grzybiczego. PZS jest jedną z najczęstszych schorzeń skóry niemowlęcia i małego dziecka.

Objawy PZS mogą pojawić się już między 1. a 2. miesiącem życia ale najczęściej występują między 9. a 12. miesiącem życia. Objawy pieluszkowego zapalenia skóry mogą utrzymywać się do końca okresu pieluszkowego.

Przyczyny pieluszkowego zapalenia skóry

Przyczyną jest głównie narażenie niedojrzałej skóry niemowlęcia na szereg czynników o miejscowym działaniu drażniącym. Podstawową zasadą profilaktyki i leczenia PZS jest zatem prawidłowa i wcześnie wdrożona pielęgnacja skóry dziecka.

Zapalenie skóry w okolicy pieluszkowej jest zwykle związane z obecnością czynników drażniących na skórę takich, jak:

wilgoć z moczu i kału
enzymy zawarte w kale
amoniak zawarty w moczu
materiały użyte do produkcji pieluch i środków higienicznych
preparaty kosmetyczne (chusteczki nawilżane !!!)
tarcie spowodowane przez samą pieluszkę
biegunka
dieta dziecka zaburzająca pracę przewodu pokarmowego
antybiotykoterapia

W/w czynniki powodują macerację naskórka. Wtórnie może dojść do nadkażenia drożdżakami Candida albicans lub gronkowcami. W przypadku nadkażenia drożdżakami Candida albicans obserwuje się zmiany rumieniowe z bardzo charakterystycznymi satelitarnie rozmieszczonymi grudkami i krostami (w oddaleniu od obszaru pierwotnie objętego stanem zapalnym).

W ustalaniu przyczyny PZS należy też wziąć pod uwagę alergię na kosmetyki i składniki pieluszki.

Objawy pieluszkowego zapalenia skóry

W łagodniejszych postaciach obserwujemy zaczerwienienie (rumień) okolicy pieluszkowej. W cięższych postaciach do rumienia może dołączyć się obrzęk tkanek, nadżerki, krostki i pęcherzyki.Zmiany mogą obejmować krocze, pachwiny, pośladki a nawet uda. U dziecka zmiany te powodują pieczenie i świąd. Dziecko jest niespokojne i rozdrażnione. Duży dyskomfort może zaburzać nocny sen dziecka.

Leczenie pieluszkowego zapalenia skóry

Podstawowe postępowanie w pieluszkowym zapaleniu skóry to prawidłowa pielęgnacja. Pieluszki powinny być wymieniane co 2-3 godziny. Należy unikać pieluszek wielorazowych z ceratkami. Ryzyko powstania PZS zmniejsza się, gdy częściej zmienia się pieluszki. Pieluszka powinna być luźniej zapięta, by nie powodowała tarcia.
Wietrzenie pośladków to kolejna metoda rekomendowana w PZS.
Unikanie przegrzewania dziecka. Przegrzanie sprzyja pojawianiu się odparzeń i potówek.
Nie stosowanie oliwek. Również zasypki, zwłaszcza w połączeniu z oliwkami czy kremami mogą pogłębić problem.
Przed nałożeniem pieluszki należy umyć skórę wodą lub delikatnym środkiem myjącym dla niemowląt (najlepiej emolientem) i dokładnie osuszyć. Wilgoć sprzyja podrażnieniom skóry pośladków. Następnie należy nałożyć na skórę dziecka tzw. krem barierowy, czyli taki, który tworzy na skórze dziecka szczelną ochronną warstwę, która z jednej strony chroni skórę dziecka przed czynnikami drażniącymi a z drugiej przed utratą wilgoci. Takim kremem barierowym jest np. Sudocrem care&protect, ZinoDr-krem barierowo-ochronny, Sudocrem Expert, Vitella-Zn i wiele innych.
W przypadku pojawienia się zmian należy zastosować preparaty zawierające tlenek cynku, który ma działanie wysuszające i przeciwbakteryjne np. krem Mediderm Baby – krem ma odparzenia pieluszkowe dla niemowląt, Tormentile Baby (nie Tormentiol!!), Sudocrem Expert, Vitella-Zn i wiele innych.
Ostrożnie ze stosowaniem mąki ziemniaczanej na okolice krocza.
Dobrym rozwiązaniem będzie stosowanie maści zawierających alantoinę i dekspantenol np. Alantan Plus.
W przypadku podejrzenia lub potwierdzonej alergii na składniki pieluszki, konieczna jest zmiana pieluszek na takie o innym składzie.
Poprawę przynosi również zmiana diety (ograniczenie nietolerancji pokarmowych, biegunek, uwalniaczy histaminy itd.) i unikanie nadmiaru węglowodanów, które są idealną pożywką dla rozwoju drożdżaków.
U dzieci z alergią nie stosuje się chusteczek wilgotnych zawierających detergenty ze względu na ryzyko uczuleń. U dzieci z alergią można używać chusteczek wodnych nasączonych wyłącznie wodą, z dodatkiem wyciągu z grejpfruta i ewentualnie delikatnych środków pielęgnujących jakim jest np. gliceryna (chusteczki Water Wipes, , h2o wipes). Używanie wodnych chusteczek rekomenduje u wszystkich dzieci, nie tylko tych z alergią.
W przypadku zmian nasilonych lub powikłanych wtórnym nadkażeniem bakteryjnym lub grzybiczym konieczne jest włączenie leczenia farmakologicznego z użyciem miejscowych środków przeciwbakteryjnych lub przeciwgrzybiczych. W przypadku bardzo nasilonych zmian bywa, że konieczne jest zastosowanie miejscowych glikokortykosterydów o słabej sile działania.

Potrzebujesz wizyty domowej, porady laktacyjnej lub teleporady - zapraszam do zapoznania się z moją ofertą i kontaktu

Więcej interesujących porad i informacji o zdrowiu znajdziesz na stronie Spis treści bloga

Kontakt

Lekarz pediatra neonatolog

Wizyty domowe Lublin i okolice
Wizyty domowe w zależności od dyspozycji
godz: 9-18
tel: +48 505 129 655
e-mail: marzena.8921285@gmail.com

Teleporady ( cała Polska )
Poniedziałek - Niedziela
godz: 9-23
tel: +48 505 129 655

W razie braku odbioru telefonu proszę o sms z prośbą o wizytę domową lub teleporadę.

Specjalizacje