Ludzkie ciało jest miejscem bytowania i żywicielem wielu bilionów bakterii. Mikroorganizmy zamieszkujące nasze ciało noszą nazwę mikrobiomu. W skład mikrobiomu wchodzą m.in. bakterie, wirusy, grzyby. Organizmy te w większości są korzystne dla człowieka i wykazują działania prozdrowotne. Dawniej uważano, że mleko kobiece w gruczole sutkowym jest sterylne. Stąd, gdy stwierdzano w ludzkim mleku bakterie, uznawano je za zakażenie lub zanieczyszczenie. Dlatego, by zachować sterylność mleka kobiecego, często zalecano kobietom mycie piersi przed karmieniem. W 2003 roku rozpoczęto badania, które wykazały, że w gruczole piersiowym znajduje się flora bakteryjna, a samo mleko nie jest sterylne. Podobnie jak mleko nie jest sterylne,również sam gruczoł piersiowy posiada swój mikrobiom. Mikrobiom piersi to bardzo zróżnicowana społeczność bakterii różniąca się od mikrobiomu bytującego na skórze i otoczce sutka. Pobierając histopatologicznie tkanki z różnych części piersi, wykazano, że w gruczole piersiowym znajdują się zarówno prozdrowotne, jak i patogenne bakterie. Bakterie wyizolowano z przewodów mlecznych i zrazików, zarówno z piersi w trakcie laktacji, jak i od kobiet, które nie karmiły piersią.
Co to jest dysbioza gruczołu piersiowego i skąd się bierze
genetyki i schorzeń matki,
narażenia na antybiotyki,
stosowania probiotyków
regularnego stosowania laktatorów i nakładek
cesarskich cięć.
Zablokowane kanaliki i przewody mlekowe mogą spowodować zastój mleka i wywołać niezakaźne zapalenie sutka, natomiast uraz gruczołu sutkowego zakłócający integralność piersi może doprowadzić do bakteryjnego zapaleniem sutka.
Jaką rolę w powstaniu dysbiozy gruczołu piersiowego pełni użycie laktatora i nakładek na sutki
W 2022 roku Academy of Breastfeeding Medicine opublikowała protokół nr 36 dotyczący patogenezy oraz postępowania w zaburzeniach ze spektrum stanów zapalnych sutka.
Wg tego protokołu głównymi czynnikami predysponującymi do zapalenia sutka jest dysbioza i hyperlaktacja.
W wyniku dysbiozy dochodzi do niekontrolowanego rozrostu jednego rodzaju bakterii, która tworzy gruby biofilm na ścianach przewodów mlekowych, prowadząc do zmniejszenia światła tych przewodów lub całkowitego ich zamknięcia. Jednak produkcja mleka nadal trwa a jego przepływ przez przewody i wypływ z gruczołu piersiowego jest znacznie upośledzony lub wręcz niemożliwy. Prowadzi to do zastoju mleka i rozwoju procesu zapalnego w gruczole mlekowym.
Dysbioza gruczołu mlekowego (wg Academy of Breastfeeding Medicine Protocol #36)
W protokole analizowano różne czynniki prowadzące do dysbiozy gruczołu sutkowego i hyperlaktacji, w tym użycie laktatorów i osłonek na piersi.
Laktatory
Stymulują zwiększoną produkcję mleka matki przekraczającą fizjologiczne zapotrzebowanie niemowlęcia na kalorie i mleko.
Odciąganie pokarmu przy użyciu laktatora nie stwarza możliwości wymiany bakteryjnej między jamą ustną niemowlęcia a piersią matki, a zatem może predysponować do dysbiozy.
Laktatory mogą również powodować urazy miąższu piersi i kompleksu otoczki brodawki sutkowej, jeśli stosowane są niewłaściwe rozmiary kołnierzy, siła ssania jest zbyt duża lub matka odciąga pokarm przez zbyt długi czas.
Użycie laktatorów może więc prowadzić do nadmiernej produkcji pokarmu (hyperlaktacja) i dysbiozy gruczołu mlekowego. Połączenie hyperlakacji z dysbiozą może doprowadzić do rozwoju zaburzeń ze spektrum stanów zapalnych gruczołu sutkowego. Z tego powodu odciąganie pokarmu powinno być ograniczone tylko do sytuacji, gdy matka jest oddzielona od niemowlęcia lub wymaga odciągania pokarmu z innych medycznie wskazanych powodów dla siebie lub dziecka. Laktatory mogą być również używane w stanach z zastojem pokarmu. Ważne jest by odciąganie pokarmu w tych stanach było zbliżone do fizjologicznego zapotrzebowania niemowlęcia na mleko i nie stymulowało do hyperlaktacji. Objętość produkowanego mleka zależy od mechanizmu sprzężenia zwrotnego, w wyniku czego zwiększone odciąganie mleka zwiększa jego produkcję. Częstsze przystawianie dziecka do piersi lub nadmierne odciąganie laktatorem utrwala zjawisko hiperlaktacji, która nasila zastój i jest głównym czynnikiem ryzyka pogorszenia, obrzęku i zapalenie tkanek gruczołu sutkowego.
Nakładki na brodawki sutkowe
Podobnie jak w przypadku odciągania pokarmu przy użyciu laktatora, osłonki na brodawki sutkowe reprezentują niefizjologiczne karmienie piersią i skutkują nieodpowiednim odciąganiem pokarmu. Niemowlęta często biernie piją mleko z zasobnika tarczy, nie przywierając do piersi i nie stymulują prawidłowo gruczołu do produkcji mleka.
Osłonki zaburzają wymianę bakterii między gruczołem sutkowym a jamą ustną niemowlęcia.
W protokole zalecono również unikania rutynowego sterylizowania laktatorów i nakładek przed każdym użyciem. Zapalenie gruczołu piersiowego nie jest bowiem spowodowane brakiem higieny i nie jest to schorzenie, którym można się zarazić od chorej matki. Laktatory i nakładki powinny być odpowiednio myte, ale rutynowa sterylizacja tego sprzętu nie zmniejsza ryzyka zapalenia sutka.
Określenie roli poszczególnych czynników prowadzących do zaburzeń ze spektrum stanów zapalnych sutka wymaga jeszcze wielu obserwacji i badań. Być może przyszłość przyniesie kolejne odkrycia a rolę czynników predysponujących do zapalenia sutka uznawanych obecnie za ważne, istotnie zmodyfikuje.
Przeczytaj też
Czy mleko ludzkie jest sterylne
Piśmiennictwo
Katrina B. Mitchell, Helen M. Johnson, Juan Miguel Rodrı´guez, Anne Eglash, Charlotte Scherzinger, Irena Zakarija-Grkovic, Kyle Widmer Cash, Pamela Berens, Brooke Miller, and the Academy of Breastfeeding Medicine: Academy of Breastfeeding Medicine Clinical Protocol #36: The Mastitis Spectrum, Revised 2022. BREASTFEEDING MEDICINE Volume 17, Number 5, 2022
Potrzebujesz wizyty domowej, porady laktacyjnej lub teleporady - zapraszam do zapoznania się z moją ofertą i kontaktu.
Więcej interesujących porad i informacji o zdrowiu znajdziesz na stronie Spis treści bloga
© 2023 created with afterweb.pl
Wizyty domowe Lublin i okolice
Wizyty domowe w zależności od dyspozycji
godz: 9-18
tel: +48 505 129 655
e-mail: marzena.8921285@gmail.com
Teleporady ( cała Polska )
Poniedziałek - Niedziela
godz: 9-23
tel: +48 505 129 655
W razie braku odbioru telefonu proszę o sms z prośbą o wizytę domową lub teleporadę.
Dr n.med.Marzena Kostuch
Pediatra neonatolog
Wizyty domowe
Lublin i okolice
Teleporady (cała Polska)
Blog o zdrowiu, na którym znajduję się szereg ciekawych informacji przydatnych dla pacjentów