Wiele osób odczuwa w nocy potrzebę skorzystania z łazienki i oddania moczu. Czy jest to objaw indywidualny, czy też może oznaczać chorobę. Wszystko zależy od liczby nocnych wizyt w toalecie w celu oddania moczu. Uznaje się, że za fizjologiczne, nie związane z chorobą jest oddawanie w nocy maksymalnie jeden raz. Konieczność skorzystania z toalety co najmniej 2 razy w nocy jest już uważane za mogące świadczyć o pewnych zaburzeniach stanu zdrowia, przy czym okres snu musi poprzedzać chęć oddania moczu i musi po wizycie w toalecie następować okres snu. Oznacza to, że oddanie moczu przed udaniem się do snu i po porannym wstaniu nie traktuje się jako nokturię. Potrzebę oddania moczu w nocy częściej niż jeden raz określamy mianem nokturii lub nykturii. Skutkuje to koniecznością przerwania snu nocnego. Nokturia może dotyczyć osób w każdym wieku lecz częściej dotyczy osób starszych.

Przyczyny nokturii mogą być wieloczynnikowe. Mogą wynikać z trybu żucia lub problemów zdrowotnych.

Przyczyny nocnego oddawanie moczu wynikające z trybu życia

1. Przyczyną nokturii może być wypijanie dużych objętości płynów przed snem. W przypadku dorosłych szczególnie picie płynów zawierających kofeinę i alkohol może prowadzić do nokturii. W przypadku konieczności częstego oddawania moczu w nocy spowodowanego piciem dużych objętości płynów przed snem zaleca się by nie spożywać płynów przynajmniej 2-3 godziny przed snem a w przypadku dorosłych ograniczyć spożycie płynów z kofeina i alkoholem. .

2. Spożywanie pożywienia z dużą ilością soli. Słone potrawy nasilają pragnienie i zwiększają objętość krążącej krwi a w konsekwencji częstość oddawanego moczu. Ograniczenie soli w diecie może przynieść poprawę osobom cierpiącym na nokturię.

Do najczęstszych przyczyn nykturii związanych z zaburzeniami chorobowymi należą:

1. Nocna poliuria (poliuria to zwiększona objętość produkowanego moczu). Nocna poliuria występuje gdy nocna produkcja moczu przekracza 20% całkowitej dobowej produkcji moczu u młodszych dorosłych lub ponad 33% u osób starszych. osoby z nocną poliurią oddają stosownie do mniej moczu w ciągu dnia. Zwiększone spożycie płynów, w tym z zawartością kofeiny oraz nadmierne spożycie alkoholu są częstą przyczyną nocnej poliurii. Równiez niewydolność krążenia, przewlekła niewydolność żył kończyn dolnych, wieczorne zażywanie leków moczopędnych oraz nadmierne spożyccie soli mogą być przyczyną niocnej poliurii.

2. Całodobowa poliuria definiowana jest jako produkcja moczu o objętości powyżej 40ml/kg masy ciała. Całodobowa poliuria może być spowodowana nadmiernym spożyciem płynów, cukrzycą

3. Zaburzenia funkcji pęcherza, nadreaktywność pęcherza. U mężczyzn często przerost prostaty powoduje nokturię.

4. Zapalenie pęcherza moczowego powoduje podrażnienie ściany pęcherza i częstą potrzebę oddawanie małych objętości moczu

5. Zaburzenia snu. Nocne oddawanie moczu w zaburzeniach snu jest ich efektem ubocznym a nie przyczyną zaburzeń snu. Pacjent z nokturią oraz przewlekłym zmęczeniem powinni być diagnozowani w kierunku bezdechu sennego.

6. Ciąża. Nokturia ustępuje samoistnie w ciągu 3 miesięcy od porodu.

7. Otyłość, nadwaga

8. Nadciśnienie tętnicze

Objawy nokturii

Głównym objawem nokturii jest częste oddawanie moczu w nocy, co prowadzi do wybudzania się ze snu. W zależności od nasilenia problemu osoba dotknięta nokturią może wstawać do toalety nawet kilka razy w ciągu jednej nocy. Długotrwałe występowanie nokturii może prowadzić do przewlekłego zmęczenia, zaburzeń koncentracji, wydajności, zaburzenia nastroju a także znacznie obniżonej jakości życia. Osoby z nokturią mają też większe ryzyko nocnych urazów.

Kiedy udać się do lekarza

Obserwacje wskazują, że osoby z nokturią często wstydzą się swojego problemu stąd też nokturia często jest niedodiagnozowana i może być też źle leczona. Jeśli przez kilka kolejnych dni mamy potrzebę nocnego korzystania z toalety więcej niż jeden raz, należy udać się do lekarza. Leczenie nokturii jest szalenie ważne, wykazano bowiem, ze osoby, które wstają w nocy 3 lub więcej razy mają większe ryzyko zgonu od tych, którzy przesypiają noce. Leczenie zależy od przyczyny nokrturii. W każdym przypadku warto zmniejszyć objętość wypijanych przed spaniem płynów.

Wczesne postępowanie w nokturii związane z modyfikacją stylu życia

Przed snem zastosuj 20-30 minutowy relaks, medytację, słuchanie muzyki, jogę, ćwiczenia oddechowe, czytanie, ciepłą kąpiel.
Ogranicz spożycie płynów późnym popołudniem i wieczorem, szczególnie między kolacją a snem.
Unikaj przyjmowania płynów na 2 godziny przed pójściem spać.
Ogranicz całkowite dzienne spożycie płynów do 2 l dziennie lub zmniejsz spożycie płynów o 25% w stosunku do początkowej wartości wyjściowej.
Zmniejsz spożycie soli i białka, szczególnie pod koniec dnia.
Stosuj krótko działających diuretyków do popołudnia, nie przed snem.
Użyj pończoch kompresyjnych w przypadku niewydolności żylnej kończyn dolnych.
Wykonaj ćwiczenia mięśni dna miednicy.
Zwiększ regularną aktywność fizyczną (np. popołudniowe spacery), ale nie bezpośrednio przed snem.
Ogranicz picie płynów przed snem, picie alkoholu i kofeiny.
Unikaj długich okresów stania w miejscu jeśli sprzyja to u Ciebie powstawaniu obrzęków kończyn dolnych.
Unikaj popołudniowych drzemek, szczególnie po godzinie 15:00 lub kładź się spać zbyt wcześnie jeśli masz problemy ze snem.

Przeczytaj też: Jak w domu pobrać mocz u niemowląt do analizy - wyjaśnia pediatra

Piśmiennictwo

National Library of Medicine: Nocturia. Stephen W. Leslie; Hussain Sajjad; Shashank Singh.Last Update: February 17, 2024.

Potrzebujesz wizyty domowej, porady laktacyjnej lub teleporady - zapraszam do zapoznania się z moją ofertą i kontaktu.

Więcej interesujących porad i informacji o zdrowiu znajdziesz na stronie Spis treści bloga

05 marca 2025

Czy oddawanie moczu w nocy może być objawem chorobowym

Kontakt

Lekarz pediatra neonatolog

Wizyty domowe Lublin i okolice
Wizyty domowe w zależności od dyspozycji
godz: 9-18
tel: +48 505 129 655
e-mail: marzena.8921285@gmail.com

Teleporady ( cała Polska )
Poniedziałek - Niedziela
godz: 9-23
tel: +48 505 129 655

W razie braku odbioru telefonu proszę o sms z prośbą o wizytę domową lub teleporadę.

Specjalizacje