Likopen substancja chroniąca przed rakiem

Co to jest likopen i gdzie występuje

Prawidłowe odżywianie się jest jednym z najważniejszych czyyników wpływających na stan zdrowia człowieka. Istnieje coraz więcej doniesień o właściwościach prozdrowotnych substancji biologicznie czynnych występujących w roślinach.

Do takich substancji należy likopen. Likopen to substancja pochodzenia roślinnego, występująca głównie w pomidorach i produktach spożywczych na bazie pomidorów, która wykazuje szereg właściwości zdrowotnych dla człowieka. Likopenowi przypisuje się czerwone i pomarańczowe zabarwienie niektórych owoców i warzyw. Występuje też w niektórych roślinach innych niż czerwone lub pomarańczowe, takich jak szparagi i pietruszka. Pomidory będące bogatym źródłem likopenu, są składnikiem diety śródziemnomorksiej, która uważana jest za pozytywną dla zdrowia i przyczyniającą się do długowieczności.

Likopen nie może być syntetyzowany przez organizm człowieka. Spożyty i wchłonięty likopen jest magazynowany głównie w wątrobie, nadnerczach, jądrach, tkance tłuszczowej, mleku ludzkim i prostacie. Niższe steżenia likopenu można znaleźć w mózgu i skórze. Razem z astaksantyną występującą w owocach morza i rybach, likopen należy do nasilniejszych przeciwutleniaczy. Dane epidemiologiczne potwierdzają korelację między spożyciem likopenu a osłabieniem kilku chorób przewlekłych, w tym niektórych rodzajów nowotworów i chorób układu krążenia. Likopen jest badziej biodostępny z przetworzonych produktów pochodzących z pomidorów poddanych obróbce termcznej niż z surowych pomidorów. Biodostępność likopenu poprawiają tłuszcze. Wykazano, że do optymalnego wchłaniania likopenu pochodzącego z przetworzonych pomidorów wystarczy 10g tłuszczu. Natomiast w przypadku pomidorów surowych ta dawka tłuszczu powinna być zwiększona do 15g. Na zwiększoną przyswajalność likopenu wpływają również inne procesy obróbki termicznej takie, jak: pieczenie, duszenie, smażenie, gotowanie na parze.

Naturalne źródła likopenu

Pomidory oraz produkty na bazie pomidorów są głównym źródem likopenu w organizmie człowieka.

Źródło likopenu Zawartość w mg/100g

Świeże pomidory	0,72–4,2
Gotowane pomidory	3,70
Sos pomidorowy	6.20
Koncentrat pomidorowy	5,40–150
Keczup	9.90–13.44
Dynia	0,38–0,46
Słodki ziemniak	0,02–0,11
Różowy grejpfrut	0,35–3,36
Marchewka	0,65–0,78
Różowa gujawa	5,23–5,5
Arbuz	2,3-7,2

Zawartość likopenu zależy od kilku czynników:

Odmiany pomidorów i innych owoców i warzyw,
Stopnia dojrzałości,
Temperatury otoczenia (likopen przekształca się w beta-karoten w temperaturach wyższych niż 35°C);
Jakości gleby (odżywki zawierające niezbędne mikroorganizmy mogą powodować wzrost zawartości likopenu nawet o około 36%)

Działanie likopenu

Badania wykazały, że istnieje odwrotnie proporcjonalna zależność pomiędzy stężeniem likopenu w surowicy krwi a częstością występowania nowotworów takich, jak nowotwory piersi, płuc, jajnika, prostaty i żołądka. Najlepiej poznany jest dobroczynny wpływ likopenu w prewencji raka prostaty i piersi. Istnieją dowody naukowe potwierdzające korzystną rolę likopenu w walce z cukrzycą. Można go stosować zarówno w zapobieganiu, jak i leczeniu cukrzycy. Likopen w znacznym stopniu hamuje związany z dietą wysokotłuszczową (HFD) wzrost stężenia glukozy, insuliny, glukozy we krwi na czczo, insulinooporność. Likopen wykazuje też działanie kardioprotekcyjne. Różne badania wykazały działanie ochronne przeciwko miażdżycy i kilku chorobom sercowo-naczyniowym. Ponadto likopen obniża stężenie cholesterolu. Likopen obniża też podwyższone ciśnienie krwi.

Likopen jest dobrze znanym przeciwutleniaczem. Może chronić DNA, białka i lipidy przed utlenianiem. Likopen chroni przed zapaleniem trzustki. Wykazano też, że podawanie likopenu znacznie poprawiło defekty poznawcze oraz związaną z wiekiem utratę pamięci, uszkodzenia neuronów i dysfunkcję synaptyczną mózgu. Wydaje się, że likopen przyczynia się do długowieczności poznawczej i wspomaga leczenie kilku chorób neuronalnych, w tym niedokrwienia mózgu, choroby Parkinsona (PD), choroby Alzheimera (AD), epilepsji, choroby Huntingtona i depresji. Spożycie likopenu zmniejsza uszkodzenie wątroby i nerek przez niektóre substancje. Likopen wykazuje też działanie przeciwzapalne. Likopen zwiększa gęstość kości w osteoporozie pomenopauzalnej u kobiet.

Odpowiednie spożycie likopenu zmniejsza ryzyko zachorowania na wiele chorób cywilizacyjnych.

Masz wątpliwości co do stanu swojego dziecka - udzielam teleporad dla pacjentów z całej Polski - więcej informacji na temat udzielanych przeze mnie teleporad znajdziesz Tutaj

Przeczytaj też : Dlaczego powinniśmy często jeść pomidory i przetwory z pomidorów

Pismiennictwo

1. Imran M and all. Lycopene as a Natural Antioxidant Used to Prevent Human Health Disorders. Antioxidants (Basel). 2020 Aug; 9(8): 706.

2. Amarowicz R. Lycopene as a natural antioxidant. Eur J Lipid Sci Technol 2011; 113: 675-7

3. Mein JR, Lian F, Wang XD. Biological activity of lycopene metabolites: implications for cancer prevention. Nutr Rev 2008; 66: 667-83

4. Simon MS, Djuric Z, Dunn B, et al. An evaluation of plasma antioxidant levels and the risk of breast cancer: a pilot case control Studs. Breast J 2000; 6: 388-95.

Potrzebujesz wizyty domowej, porady laktacyjnej lub teleporady - zapraszam do zapoznania się z moją ofertą i do kontaktu

Więcej interesujących porad i informacji o zdrowiu znajdziesz na stronie Spis treści bloga

Kontakt

Lekarz pediatra neonatolog

Wizyty domowe Lublin i okolice
Wizyty domowe w zależności od dyspozycji
godz: 9-18
tel: +48 505 129 655
e-mail: marzena.8921285@gmail.com

Teleporady ( cała Polska )
Poniedziałek - Niedziela
godz: 9-23
tel: +48 505 129 655

W razie braku odbioru telefonu proszę o sms z prośbą o wizytę domową lub teleporadę.

Specjalizacje