Noworodek urodzony w domu - jakie zabiegi należy wykonać

Coraz więcej noworodków rodzi się w domu. I nie mam na myśli dzieci, które zaskoczyły swoje mamy przyśpieszoną decyzją o przyjściu na świat. Coraz więcej dzieci decyzją własnych rodziców przychodzi na świat w pieleszach własnego domu. Decyzja ta powinna być wyważona i bezwzględnie powinna dotyczyć jedynie kobiet w pełni zdrowych z fizjologicznym przebiegiem ciąży. Ponieważ w mojej praktyce zdarza mi się badać noworodki urodzone w domu, obserwuję, że większość tych dzieci nie otrzymuje opieki zgodnej z zaleceniami Ministerstwa Zdrowia i profesjonalistów zajmujących się noworodkami. Rodzice decydujący się na poród domowy często nie wyrażają zgody na wykonanie procedur profilaktycznych u swojego nowourodzonego dziecka, choć do końca nie znają powodów, dla których dana procedura jest stosowana u noworodków po urodzeniu.

Jak zatem powinna wyglądać opieka nad noworodkiem urodzonym w domu. Wszystkie poniższe procedury (z wyjątkiem badania lekarskiego) powinna zapewnić położna przyjmująca poród.

Opieka nad noworodkiem urodzonym w domu

Znajomość zasad resuscytacji położnej odbierającej poród domowy

Przy porodzie domowym powinna być obecna osoba znająca zasady resuscytacji noworodka i potrafiąca ją wykonać. Nawet najbardziej fizjologiczny poród może skończyć się przyjściem na świat noworodka, który będzie wymagał pomocy w inicjacji oddechu a być może nawet wsparcia układu krążenia. Dlatego każdy z rodziców, który decyduje się na poród domowy, powinien dopilnować tego, by poród przyjmowała położna znająca zasady resuscytacji noworodka.

Procedury do wykonania bezpośrednio po urodzeniu u noworodka urodzonegow domu

Po urodzeniu zdrowy noworodek powinien być osuszony, oceniony wg skali Apgar, kikut pępowinowy powinien być zaopatrzony sterylnym klipsem a następnie pozostawiony w kontakcie skóra do skóry z matką przez 2 godziny. Po zakończonym kontakcie skóra do skóry noworodek powinien zostać zważony i zmierzony (obwód głowy, klatki piersiowej i długość ciała).

Zabieg Credego i noworodka z porodu w domu

U każdego noworodka powinien zostać wykonany zabieg Credego. Polega on na zakropieniu do worka spojówkowego roztworu azotanu srebra. W ostatnich latach azotan srebra zaczyna się coraz częściej zastępować maścią erytromycynową. Jest to procedura chroniąca spojówki noworodka przed zakażeniem rzeżączkowym zapaleniem spojówek. Jest to bardzo poważne zakażenie spojówek, które prowadzi do ropotoku i może nawet skutkować utratą wzroku. Ponieważ matka może być bezobjawowym nosicielem bakterii powodujących rzeżączkę, stąd zabiegiem tym objęte są wszystkie noworodki, urodzone również przez zdrowe kobiety, nie manifestujące objawów rzeżączki.

Witamina K u noworodka z porodu domowego

4. W ciągu 4 godzin od momentu urodzenia się dziecka, noworodek powinien otrzymać witaminę K, najlepiej domięśniowo. Istnieje możliwość podania doustnego witaminy K, ale podąż doustną witaminy K należy powtórzyć między 4 z 6 dobą życia i między 4 a 6 tygodniem życia. Podaż domięśniowa witaminy K jest jednorazowa. Witamina K działa przeciwkrwotocznie. A zatem podanie witaminy K chroni noworodka przed krwawieniami, w tym najgroźniejszym krwawieniem do tkanki mózgowej. Noworodki mają obniżone stężenie czynników krzepnięcia, stąd są bardziej niż starsze dzieci narażone na różne krwawienia. Najgroźniejsze do krwawienie do tkanki mózgowej, które może skończyć się nawet śmiercią dziecka, Noworodki, które przeżyły, mogą mieć ciężkie deficyty rozwojowe przez całe życie. Szczególnie na skutki niedoboru witaminy K narażone są noworodki karmione piersią, ponieważ w pokarmie matki są bardzo niskie stężenia witaminy K. Dodatkowo u dzieci karmionych piersią w przewodzie pokarmowym dominują pałeczki kwasu mlekowego, które nie produkują witaminy K. U dzieci karmionych sztucznie dominuje bakteria E.Coli, która ma zdolność produkcji witaminy K.

Więcej o chorobie krwotocznej noworodka spowodowanej niedoborem witaminy K możesz przeczytać tutaj.

Test pulsoksymetryczny u noworodka urodzonego w domu

Test pulsoksymetryczny - obecnie, zgodnie z obowiązującymi wytycznymi, zaleca się, aby u każdego noworodka wykonać przesiewowe badanie pulsoksymetryczne w celu wczesnego wykrycia bezobjawowych, krytycznych wad serca. Pomiar saturacji należy przeprowadzić na prawej kończynie górnej i dolnej przez 2–3 minuty między 2. a 24. godziną życia. Nawet pozornie zdrowy noworodek może mieć ciężką wadę serca zagrażającą jego życiu, której objawy mogą pojawić się w kolejnych dobach życia. Aby nie przeoczyć takiej wady serca, rekomendowany jest test pulsoksymetryczny, który powinien wykryć istnienie wady serca u jeszcze bezobjawowego noworodka. Drugi raz test pulsoksymetryczny powinien zostać wykonany w dniu wypisu, w przypadku noworodka urodzonego w domu, po 2-3 dniach.

Badania przesiewowe u noworodka z porodu domowego

Po skonczeniu przez noworodka 48 godziny życia, położna powinna pobrać z pięty noworodka krew na bibułkę. Z tej krwi będą wykonane badania pokazujące, czy dziecko nie jest chore na najczęściej występujące w danej populacji choroby genetyczne, w tym na mukowiscydozę, choroby wynikające z zaburzeń w metaboliźmie, czy SMA. Część z diagnozowanych schorzeń pojawia się w krótkim czasie po urodzeniu. Czas rozpoznania w tym przypadku ma znaczenie, ponieważ choroby wynikające z błędów metabolizmu często mają dramatyczny przebieg i tylko szybka zmiana diety może uratować życie dziecka. Jak jednak zmienić tą dietę będzie wiadomo po wykonaniu badań przesiewowych. Inna grupa schorzeń diagnozowanych w badaniach przesiewowych to schorzenia, których objawy pojawiają się dopiero po wielu tygodniach a czasami miesiącach życia. Do takich schorzeń należy m.in. rdzeniowy zanik mięśni SMA.Noworodki, u których występuje SMA mogą obecnie otrzymać refundowany najdroższy lek świata leczący SMA- Zolgensmę. Lek bezpłatnie może być podany tylko u dzieci, u któryh rozpoznanie SMA następiło przed ukończeniem 6 mż. Jeśli jednak u dziecka, u którego nie wykonano testów przesiewowych i nie stwierdzono SMA w testach, objawy pojawią się po 6 mż, wtedy lek dla Rodziców jest pełnopłatny i Rodzice muszą uzbierać około 9 mln złotych by leczyć własne dziecko. Niestety życie pisze różne scenariusze i nie wiadomo komu zapisze w historii jego życią tą straszną chorobę. Dlatego warto robić testy przesiewowe u noworodków urodzonych nie tylko w szpitalu, ale również w domu.

Szczepienia przeciwko gruźlicy i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B u noworodka urodzonego w domu

Szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B i gruźlicy. Zalecenia mówią, aby noworodek został zaszczepiony tymi dwiema szczepionkami w czasie pobytu w oddziale. Często słyszę od rodziców, że zaszczepią dziecko, ale w późniejszym terminie ponieważ w kraju X lub Y dzieci szczepi się później lub w ogóle nie szczepi się na gruźlicę. Drodzy Rodzice kalendarz szczepień dostosowuje się do sytuacji epidemiologicznej danego kraju. Ponieważ w Polsce istnieje duża zachorowalność na gruźlicę i jeszcze całkiem spora na wirusowe zapalenie wątroby typu B stąd nasz polski kalendarz przewiduje szczepienie noworodków w pierwszych dniach po urodzeniu. I takie szczepienie również powinna wykonać położna przyjmując poród. Jeśli nie zaszczepicie swojego dziecka, narażacie go na zachorowanie na gruźlicę. Nie każda prątkująca osoba wie, że jest chora, a taki kontakt z chorą na gruźlicę osobą można mieć wszędzie - w poczekalni poradni, sklepie, aptece, na klatce schodowej. Wszystkie wykonane procedury powinny zostać odnotowane w dokumentacji medycznej dziecka (książeczka zdrowia dziecka).

Pierwsze badanie lekarskie noworodka urodzonego w domu

Każdy noworodek powinien zostać zbadany przez lekarza w ciągu pierwszych 12 godzin życia. Dlatego rodzie powinni jeszcze przed urodzeniem uzgodnić z wybranym lekarzem ocenę dziecka w pierwszych dwunastu godzinach życia dziecka.

Masz wątpliwości co do stanu swojego dziecka - udzielam teleporad dla pacjentów z całej Polski - więcej informacji na temat udzielanych przeze mnie teleporad znajdziesz tutaj.

Przeczytaj też Czy poród domowy jest bezpieczny dla noworodka - odpowiada pediatra

Potrzebujesz wizyty domowej, porady laktacyjnej lub teleporady - zapraszam do zapoznania się z moją ofertą i do kontaktu

Więcej interesujących porad i informacji o zdrowiu znajdziesz na stronie Spis treści bloga

Kontakt

Lekarz pediatra neonatolog

Wizyty domowe Lublin i okolice
Wizyty domowe w zależności od dyspozycji
godz: 9-18
tel: +48 505 129 655
e-mail: marzena.8921285@gmail.com

Teleporady ( cała Polska )
Poniedziałek - Niedziela
godz: 9-23
tel: +48 505 129 655

W razie braku odbioru telefonu proszę o sms z prośbą o wizytę domową lub teleporadę.

Specjalizacje